تهران، خیابان خیام شمالی، روبروی درب پارک شهر، پاساژ 777، پلاک 22
موضوعاتی وجود دارند که اگر شما جزو افراد متخصص یا علاقه مند در آن زمینه نباشید، کمتر مطالبی درباره آن ها شنیده اید.از جمله این موضوعات میتوان به سیستم لوله کشی سازه های شهری و غیر شهری، سیستم های فاضلاب، تاسیسات حرارتی ساختمان ها، خطوط هوایی و ... اشاره کرد. اما چه ارتباطی بین این مباحث وجود دارد و چرا در این مقاله در کنار هم آورده شده اند؟
ارتباط بین این صنایع در ساختار های درونی آن هاست که یکی از مهم ترینشان، لوله پلی پروپیلن است. این صنایع به گستردگی در سرتاسر جهان از لوله پلی پروپیلن بهره میبرند و ما در ادامه میخواهیم درباره لوله پلی پروپیلن بیشتر صحبت کنیم و اطلاعات کلی و مختصری درباره آن به شما ارائه دهیم.
مشخصات فنی لوله پلی پروپیلن
در ابتدا بد نیست که کمی درباره پلی پروپیلن که یک گونه شیمیایی است بحث کنیم.
پلی پروپیلن یا PP با فرمول n[ch(ch3)ch2] ، از پرکاربردترین و پایه ای ترین پلیمر های دنیای صنعت و شهرسازی است.نحوه ساخت آن در حضور موثر کاتالیزگر زیگلر ناتا و در فشار و دمای ملایم است. این کاتالیزگر باعث میشود که پلی پروپیلن تا حدود 90٪ توانایی متبلور شدن داشته باشد.پلی پروپیلن پلیمری است که در صنعت فیلم سازی، قالب سازی، نساجی، تجهیزات علمی و آزمایشگاهی و به طور خاص و مرتبط با این مقاله در لوله پلی پروپیلن استفاده میشود.
اما ویژگی های مهم این پلیمر که باعث تمایز آن میشود چیست؟
در صدر این ویژگی ها میتوان به مقاومت بسیار بالای این محصول در برابر انواع محیط ها اشاره کرد که در ادامه به تفصیل درباره آنها میپردازیم.علت مقاومت پلی پروپیلن، ساختار منظم فضایی است که دارد و البته در صنعت دستکاری هایی جهت نظم بیشتر هم در این محصول انجام میشود.
پلی پروپیلن دارای سه فرمول فضایی کلی است:
1- ایزوتاکتیک:
در این نوع، گروه های متیلن در یک سمت صفحه اصلی کنار هم قرار دارند.
2- سیندیوتاکتیک:
در این نوع، گروه های متیلن یکی در میان قرار میگیرند.
3- اتاکتیک:
در این نوع هیچ نظم خاصی وجود ندارد.
از بین این سه گروه، گروه اول یعنی پلی پروپیلن ایزوتاکتیک، بیشتر مورد توجه صنایع قرار گرفته است و دستکاری هایی روی آن انجام شده است که در نتیجه آنها، کاربرد این محصول در صنایع مختلف بسیار بیشتر شده است. یکی از این صنایع لوله پلی پروپیلن است.
از ویژگی های این گروه که باعث کاربرد در لوله پلی پروپیلن شده است، میتوان به عدم جذب رطوبت اشاره کرد که ویژگی بسیار مهمی است. زیرا که باعث طول عمر بالاتر و دوام بیشتر لوله پلی پروپیلن میشود. اگر این ویژگی وجود نداشت، لوله پلی پروپیلن در سیستم آب و فاضلاب که از کاربرد های مهم این محصول است، گزینه مناسبی محسوب نمیشد.
جدا از این ویژگی ها پلی پروپیلن مشخصات خاص دیگری هم دارد:
• قیمت مناسب تر از سایر پلیمر ها
• وزن کمتر و سبک تر
• قابلیت انعطاف پذیری بالا
• قابلیت آلیاژ شدن با سایر پلیمر ها
پس تا اینجا متوجه شدیم که پلیمر پلی پروپیلن چه ویژگی های منحصر به فردی دارد.
حال میخواهیم درباره یکی از محصولات مهم و پرکاربرد این پلیمر، یعنی لوله پلی پروپیلن بیشتر صحبت کنیم.
لوله پلی پروپیلن لوله ای است که از پلیمر پلی پروپیلن ساخته میشود و در ظاهر تفاوت خاصی با پلاستیک فشرده شده ندارد. اما در عمل میتواند انواع محیط های سرد و گرم، اسیدی و قلیایی، مرطوب و خشک را تا حد خوبی تحمل کند.
از لوله پلی پروپیلن در انواع مختلف صنعت ها استفاده میشود، بعنوان مثال در لوله کشی ساختمان های هتل ها، بیمارستان ها، مدارس و ... ، در تاسیسات حرارتی، سیستم های خورشیدی، کشتی سازی، هواپیما سازی و بسیاری صنایع دیگر.
نخستین بار لوله پلی پروپیلن در کشور آلمان ساخته شد و به تدریج در سرتاسر دنیا مورد استقبال قرار گرفت. در سال 1374 ایران شروع به تولید کرد و امروزه در اکثر کشور های همسایه با آب و هوای مشابه ایران، مانند جمهوری آذربایجان، ارمنستان و ترکیه، بیشترین لوله مصرفی در سازه ها میباشد.
با افزایش کاربری لوله پلی پروپیلن، سازندگان توانستند قطر این لوله ها را افزایش دهند که در نتیجه آن استفاده گسترده تر از لوله پلی پروپیلن رقم خورد.
در کشور ما نیز هر چند سال یک بار این محصول مورد بازیابی و ارتقا کیفیت قرار میگیرد تا به استفاده کنندگان بهترین کاربری را ارائه دهد.
لوله پلی پروپیلن مزایایی نسبت به سایر هم رده های خود دارد که در زیر به آنها اشاره میشود:
1) لوله پلی پروپیلن در برابر ضربه و فشار و شکستگی مقاومت بالایی دارد.
2) لوله دارای وزن سبکی است که امکان حمل و نقل آسان را به آن میدهد.
3) سطوح داخلی و خارجی لوله پلی پروپیلن صیقلی و صاف است. شاید از خود بپرسید این ویژگی چه اهمیتی دارد؟ این ویژگی باعث به حداقل رسیدن رسوبات درون لوله پلی پروپیلن و مشکلات ناشی از آن میشود.
4) لوله پلی پروپیلن در دمای بالاتر و پایین تر از هم رده های خود میتواند ساختار خود را حفظ کند.
5) لوله پلی پروپیلن قابلیت نصب آسان با سرعت بالا را دارد.
6) لوله پلی پروپیلن دارای مقاومت در برابر خوردگی و پوسیدگی است.
لوله پلی پروپیلن حتی تا دمای 60 درجه سانتیگراد در غلظت های بالا اسید و باز مقاوم است و خیلی کمتر از سایر جنس ها دچار سایش سیستم آب و فاضلاب میشود.
یکی از ویژگی های مهم آن، این است که میتواند شکل هر مسیری را به خود بگیرد، زیرا جنس انعطاف پذیری دارد و اگر قطعه پیچشی به آن اضافه شود نمیشکند. اتصالات لوله پلی پروپیلن گسترده و متنوع است. از این اتصالات میتوان به انواع زانویی، سه راهی ها، تبدیل ها و بست ها اشاره کرد.
در آخر، یکی از مباحثی که اشاره به آن خالی از لطف نیست، بحث محیط زیست است که خوشبختانه امروزه به آن توجه بیشتری میشود. اما بشر امروزی تا به حال صدمات جبران ناپذیری به محیط زیست وارد کرده است که باید در جهت بهبود عملکرد خود درآید. از ویژگی هایی که لوله پلی پروپیلن را متمایز میکند، قابلیت بازیافت بسیار بالای آن میباشد، در نتیجه این لوله ها دوستدار محیط زیست هستند و استفاده از آنها باعث صدمه به زیست بوم نمیشود.