تهران، خیابان خیام شمالی، روبروی درب پارک شهر، پاساژ 777، پلاک 22
در این مقاله قصد داریم تا درباره اتصالات درزدار صحبت کنیم. اتصالات درزدار نقش مهمی را در سیستمهای لوله کشی ایفا میکنند. با استفاده از این اتصالات درزدار انواع مختلفی از لولهها ساخته میشوند. کیفیت لوله و اتصالات آن در استحکام لوله نقش بسیار مهمی دارد و اگر از لوله با اتصالات کم کیفیت استفاده شود، باعث افزایش ریسک خطرات جانی و مالی میشود. پس بهتر آن است که کیفیت را در صدر اولویت قرار دهیم.
اتصالات درزدار و انواع آن
اتصالات به طور کلی به دو دسته اتصالات ثابت و اتصالات متحرک تقسیم میشود.
اتصالات ثابت: همانطور که از اسم این اتصالات پیدا است، به اتصالاتی گفته میشود که اتصالی ثابت و دائمی ایجاد میکنند. اتصالات درزدار از دسته اتصالات ثابت هستند.
اتصالات متحرک: به اتصالاتی گفته میشود که قابلیت باز کردن مجدد و جابهجایی را داشته باشند. این اتصالات دارای انواع مختلفی مانند بست لوله رگلاژی و بست لوله پایه دار است. بست لوله پایه دار برای نصب لوله در فاصله معین از دیوار و بست لوله رگلاژی برای نصب و نگهداری لوله در سقف استفاده میشوند.
اتصالات در انواع مختلف و جهت کاربردهای متفاوتی تولید میشوند. از جمله اتصالات میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
● زانویی
● تبدیل
● سردنده
● اتصالات جوشی: که خود به دو دسته تقسیم میشود: اتصالات درزدار - اتصالات بدون درز
اتصالات درزدار به اتصالاتی گفته میشود که لولههای به کار رفته در آن ها لوله درزدار است یعنی درز های آن ها به وسیله جوش به یکدیگر متصل هستند.
در ادامه متن به توضیح مفصل تر اتصالات درزدار میپردازیم. اتصالات درزدار جهت اتصال ورقه های فلزی به یکدیگر و تبدیل شدن آن ها به لوله های درزدار استفاده میشود.گرچه مقاومت فشاری و دمایی اتصالات درزدار نسبت به اتصالات مانیسمان(یا همان اتصالات بدون درز) کمتر است، اما با توجه به اینکه لوله های مانیسمان نسبت به لوله های درزدار محدودیت اندازه دارند، برای لوله کشی با قطر زیاد میتوانیم از اتصالات درزدار مرغوب بسیار مستحکم استفاده کنیم تا در حد امکان مقابل خوردگی مقاومت کنند. در نتیجه میتوانیم از این لوله ها در سرویس های آبرسانی و گازرسانی ساختمان استفاده کنیم.
انتهای این اتصالات درزدار معمولا به صورت V-joint جوش داده میشوند. برای اطلاع بیشتر شما در این زمینه به صورت خلاصه به انواع اتصالهای پایانی در اتصالات درزدار میپردازیم.
1.اتصالات درزدار square butt joint: در این مدل جوش از دو قطعه با سطح مقطع صاف و موازی هم استفاده میشود.این مدل از نظر استقامت بسیار کارا میباشد و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه هست اما عیب مهم آن این است که برای اتصالات درزدار با قطر بالا قابل استفاده نمیباشد.
2.اتصالات درزدار V-joint: به دو صورت تکی و دوتایی وجود دارد. در فلزهای با قطر بالا بهتر است از اتصال دوتایی یا همان double V-joint استفاده کنیم.
3.اتصالات درزدار J-joint: این اتصالات هم مانند اتصالات بالا به صورت تکی و دوتایی وجود دارند، اما تفاوتی که دارد این است که تغییرات در اینجا در یک طرف از اتصالات تغییرات را داریم اما در V-joint ها، در مدل دوتایی (double) هر دو طرف تغییر میکنند.
4.اتصالات درزدار U-joint: اینجا هم مدل تکی و دوتایی داریم. مدل تکی آن شبیه مدل تکی J-joint است با این تفاوت که در J-joint ما اتصالات را در یک طرف داریم اما در U-joint اتصالات در هر دو طرف هستند. اتصالات U شکل گرانترین اتصالات درزدار در بازار هستند. معمولا مورد استفاده آن ها هنگامی است که یک فلز ضخیم داریم که اتصال V به میزان کافی توانایی نگهداری اتصال را ندارد.
5.اتصالات درزدار Tee-joint، Flang و Flare هم وجود دارند.
با توجه به تعریف اتصالات درزدار، در اینجا توضیح مختصری درباره لولههای درزدار (همان لولههایی که اتصالات در آن ها استفاده میشوند) میدهیم. در ابتدا درباره نحوه ساخت این لولهها صحبت میکنیم.
لوله های درزدار(welded pipe): برای ساخت این لوله ها در ابتدا ورقه فولادی وارد چرخه ساخت میشود، پس از گذشتن از مرحله صاف شدن و گذر از مراحل shearing و edge milling وارد تست اولتراسونیک میشود و پس از تایید صاف و صیقلی بودن سطح ورقه، دستگاه لبه های ورقه فولادی را به هم نزدیک میکند و با اتصالات درزدار دو لبه را به هم متصل میکند و پس از آن استوانه تشکیل شده بعد از گذراندن مراحل ترمیم گرمایی و سرد شدن، در مرحله sizing لوله به قطر موردنظر میرسد و در مرحله آخر برش داده میشود و پس از آن به بازار فروش فرستاده میشود. در بالا مقایسه ای از جهت استحکام بین اتصالات درزدار و اتصالات مانیسمان بیان کردیم.
در اینجا میخواهیم مقداری توضیح درباره این تفاوت استحکام بین لوله درزدار و لوله بدون درز بدهیم. همانطور که در مراحل ساخت لوله درزدار متوجه شدید، این لوله ها از جوش دادن دو ورقه فولادی توسط اتصالات جوشی به وجود می آیند، اما در لوله های بدون درز اینگونه نیست و این لوله ها با روش متفاوتی تهیه میشوند. به طوری که استوانه به وجود آمده بدون اتصالات است و یکدست تر از لوله های درزدار میباشد. به عنوان مثال استحکام یک پل از جنس یونولیت را در این دو حالت مقایسه کنید:
حالت اول اینکه پل را با برش دادن یونولیت و بدون به کار بردن چسب تهیه کنیم و حالت دوم اینکه تکه های پل را جداگانه برش بدهیم و در نهایت با یک چسب به هم وصل کنیم. حتی اگر چسب مورد نظر خیلی محکم باشد (متناظر U-jointها) باز هم پل اول مستحکم تر خواهد بود.
در انتها به انواع لوله درزدار میپردازیم. این لولههای درزدار عموما به این سه دسته تقسیم میشوند:
1) لوله درز ماهیچهای مستقیم EFW
2) لوله درز جوش به صورت اسپيرال SAW
3) لوله درز مخفي ERW
از لوله های درزدار در خطوط انتقال آب، ساختمان سازی، مبل سازی و بسیار صنایع دیگر استفاده می شود.